|
|
Aanvullens bie Daniël 0 A
01Middenmaank vlammen laipen ze rond, zongen God loflaiden en prezen de Heer.
02Azarja bleef midden in t vuur stoan en begunde haardop te beden:
03"Heer, God van ons veurolders, ie worden prezen en eerd en joen noam wordt veur aiweg grootmoakt.
04Ie hebben rechtveerdeg west in aal wat ie ons doan hebben. Aal joen doaden binnen woarachteg, aal joen wegen binnen recht en aal joen oordailen zuver.
05Ie hebben rechtveerdege vonnizzen over ons veld en over joen haailege stad Jeruzalem, stad van ons veurolders. Ie hebben dit ales, op grond van n rechtveerdeg oordail, as straf veur ons zunden over ons brocht.
06Wie hebben zundegd en wetteloos handeld deur joe te verloaten. Wie hebben in ales zundegd en nait lusterd noar joen geboden.
07Wie hebben ons der nait aan holden en nait doan wat ie ons opdroagen haren, mit bedoulen dat t ons goud goan zol.
08Ales wat ie over ons brocht hebben en ales wat ie ons aandoan hebben, heb ie doan op grond van n rechtveerdeg oordail.
09Ie hebben ons in handen geven van wetteloze vijanden, aan ofgriezelke ofvalegen en aan n onrechtveerdege keunenk, minste op haile wereld.
10 Wie maggen nou ons mond nait meer opendoun; wèl joe daint en vereert wordt vernederd en beschimpt.
11 Lever ons, om joen noams wil, nait vergoud aan heur oet en verbreek joen verbond nait.
12 Ontfaarm joe over ons, om Abraham dij ie laif had hebben, om Isaak joen knecht en om Israël dij joe haaileg is,
13 en dij ie touzegd hebben dat ie heur noazoaten zo talriek moaken zollen as steerns aan hemel en as zaand bie zee.
14 Toch bin wie t minste maank ale volken, Heer. Deur ons zunden het gain volk op eerde ons nog wat in reken.
15 En krekt nou heb wie gain heerser, gain profeet, gainain dij ons laaidt. Wie hebben gain brandovver, slachtovver, waaitovver of roekovver, alderdeegs gain stee om joe te ovvern en zo joen ontfaarmen ofsmeken te kinnen.
16 Mor neem ons aan as mensken mit n verbriezeld haart en n versloagen gaist, of kwam wie mit n brandovver van rammen en bollen en mit tiendoezend vedde lammer.
17 Loat vandoag dit ons ovver aan joe wezen, dat wie joe in ales volgen, want wèl op joe vertraauwt zel nait beschoamd worden.
18 Wie volgen joe mit ons haile haart, wie hebben ontzag veur joe en zuiken joe. Moak ons nait te schaande,
19 mor dou mit ons noar joen goudhaid en noar joen groot ontfaarmen.
20 Heer, red ons deur joen wonderdoaden en moak joen noam groot.
21 Moak, dij joen knechten kwoad aandoun, beschoamd, dat heur macht besmoedeld wordt en heur kracht verbriezeld,
22 dat zai waiten zellen dat ie, rondom op eerde doar mensken wonen, allenneg Heer en God binnen."
23 Knechten van keunenk dij heur in ovent gooid haren, bleven t vuur mor opstoken mit eulie, teer, vlasharrels en schìnzebozzen.
24 Vlammen sluigen wel negenvatteg èl boven ovent oet.
25 Ze sluigen omdeel en verbraandden Chaldeeërs dij rondom ovent stonden.
26 Mor engel van Heer kwam deel bie Azarja en lu dij in ovent om hom tou stonden. Hai juig vlammen vot.
27 Midden in ovent dee hai n vrizze wind waaien, dat t vuur heur èns nait ruik. Ze vuilden gain pien en haren naargens gain last van.
28 Dou zongen dij drij in ovent as oet ain mond loflaiden en vereerden en prezen God:
29 "Prezen wor ie Heer, God van ons veurolders,
verheerlekt en verhoogd in aiweghaid,
30 en prezen wordt joen heerleke en haailege noam,
verheerlekt en verhoogd in aiweghaid.
31 Prezen wor ie in joen haaileg en stroalend hoes,
boven ales bezongen en vereerd in aiweghaid.
32 Prezen wor ie, dij daipste ofgrond paailt en op cherubs troont,
verheerlekt en verhoogd in aiweghaid.
33 Prezen wor ie op troon van joen keunenkriek,
boven ales bezongen en verhoogd in aiweghaid.
34 Prezen wor ie in hemelboog,
bezongen en verheerlekt in aiweghaid.
35 Ale waarken van de Heer, pries hom,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
36 Hemels, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
37 Engels van de Heer, pries hom,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
38 Wotters boven hemel, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
39 Ale machten, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
40 Zun en moan, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
41 Steerns aan hemel, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
42 Ale regen en daauw, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
43 Ale winden, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
44 Vuur en hetten, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
45 Kolde en waarmte, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
46 Riep en snij, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
47 va va* Nachten en doagen, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
48 va va* Licht en duustern, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
49 va 47-50va* f + Volgorde volgens Septuaginta.f* Vòrst en vraiskolde, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
50 va va* Ies en snij, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
51 Weerlicht en wolken, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
52 Haile eerde, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
53 Baargen en högten, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
54 Aal wat op eerde gruit, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
55 Zeeën en revieren, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
56 Wotterwèllen, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
57 Zeemonsters en aal wat in t wotter swemt, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
58 Ale vogels in lucht, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
59 Wilde daaiern en vij, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
60 Ale menskenkinder, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
61 Israël, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
62 Priesters, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
63 Knechten van de Heer, pries hom,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
64 Gaist en haart van rechtveerdegen, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
65 Dij beschaaiden en nederg is, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
66 Chananja, Azarja en Misaël, pries de Heer,
bezing en verhoog hom in aiweghaid.
Hai het ons oet t dodenriek vothoald,
ons red oet handen van dood.
Hai het ons verlöst midden tou glìnne ovent oet,
ons bevrijd oet t vuur.
67 Erken dat de Heer goud is,
zien ontfaarmen duurt aiweg.
68 Elk dij de Heer vereert, pries de God der goden,
bezing hom en erken dat zien ontfaarmen aiweg duurt
en tot in ale aiweghaid."
|
Aanvullens bie Daniël 0 B
01In Babylon woonde n man dij Jojakim haitte.
02Hai was traauwd mit Susanna, dochter van Chilkia. Zai was n haile nuvere en vrome vraauw.
03Heur olders wazzen rechtschoapen en haren heur dochter opbrocht bie de wet van Mozes.
04Jojakim was n riek man. Hai haar n hof bie zien hoes doar Jeuden bie nkander kwammen, want hai ston t hoogste aanschreven van aalmoal.
05Nou wazzen doar dat joar twij oldsten van t volk as rechters aansteld, rechters doar de Heer van zegd haar: "Wettelooshaid komt oet Babylon, van de oldsten, zai wazzen rechters en zollen t volk besturen."
06Ze huilen voak bie Jojakim tou en elkenain dij n geschil haar, ging noar heur tou.
07As zo tegen mirregstied t volk votgoan was, ging Susanna in hof van heur man wat kuiern.
08Elke dag zagen de twij oldsten heur doar kommen en kuiern. Heur begeerte noar heur wer bie dag staarker.
09Ze lusterden nait noar heur verstand en zagen nait meer op noar hemel, ze vergaten ook dat ter rechtveerdeg over heur oordaild worden zol.
10-11 Aalbaaident werden ze zaik van verlangst noar heur, mor ze vertelden t nkander nait, omreden ze schoamden zok ter veur dat ze gemainschop mit heur hebben wollen.
12 Dag op dag laipen ze der op om heur te zain.
13 Op zeker dag zee ain tegen aander: "Loat we noar hoes tou goan, t is etenstied," en ze laipen elks n kaant oet.
14 Mor noa n omtocht kwammen ze baaident op t zulfde stee weerom en dou ze nkander vruigen noar t woarom, vertelden ze mekoar heur verlangen. Mit zien baaident overlegden ze wat t beste tiedstip wezen zol om heur allain te trevven.
15 Mit dat ze t doar over haren, kwam Susanna net as aaltied hof inlopen mit twij sloavinnen. Ze wol doar geern n bad nemen, want t was waarm.
16 Der was gainain behaalve dij twij oldsten. Ze haren zok verstopt om heur te beloeren.
17 Ze zee tegen heur sloavinnen: "Hoal eulie en baalzem en dou poort van toen dicht, den kin k n bad nemen."
18 Zai deden wat ze vroagd haar, deden poort dicht en gingen deur ziedingang hèn om te hoalen wat of ze vruig. Oldsten zagen ze nait, dij haren zok ja verstopt.
19 Sloavinnen wazzen nog nait vot of doar kwammen oldsten veurndag en laipen op heur òf.
20 Ze zeden: "Poort van toen is dicht, gain mensk kin ons zain. Wie binnen stoapelgek op die. Dou wat wie vroagen en heb gemainschop mit ons.
21 Mor astoe dat nait dust, den zel wie zeggen dat ter n jongkerel bie die was en dastoe doarom dien sloavinnen votstuurd hest."
22 Susanna kreeg t benaauwd en zee: "Ik kin gain kaant oet: as k tougeef, wordt dat mien dood en as ik t nait dou, bin k aan joe overleverd.
23 Mor ik dou t nait! Ik vaal laiver in joen handen as dat ik tegen de Heer zundeg."
24 Dou begunde Susanna haard te roupen, mor de twij oldsten raipen nog haarder.
25 Ain van heur laip noar poort en muik dij open.
26 Sloavinnen in hoes heurden t roupen in hof, runden deur ziedingang hof in, om te kieken wat ter mit Susanna was.
27 Dou oldsten t verhoal deden, schoamden sloavinnen zok, zukswat haren ze nog nooit over Susanna heurd.
28 Aanderdoags, dou t volk bie heur man Jojakim bie nkander kommen was, wazzen oldsten der ook, dij heur misdoadeg plan om Susanna om haals te brengen, oetvoeren wollen.
29 Ze zeden doar elkenain bieston: "Hoal Susanna op, dochter van Chilkia, Jojakim zien vraauw."
30 En zo gebeurde t. Zai kwam mit heur olders, heur kinder en heur haile femilie.
31 Susanna was n boetengewoon mooie en aantrekkelke vraauw.
32 De minhoeden gavven bevel om heur sluier òf te doun - zai haar ja n sluier om - en wellusteg keken ze noar heur schoonhaid.
33 Mor mensken om heur tou en elkenain dij heur zag, begunden te schraiven.
34 Oldsten gingen stoan middenmaank t volk en legden handen bie Susanna op kop.
35 Schraivend keek Susanna noar hemel op, want daip in heur haart vertraauwde ze op de Heer.
36 Oldsten zeden: "Wie laipen in hof en dou kwam dizze vraauw mit heur sloavinnen der aan, dee poort van toen dicht en stuurde wichter vot.
37 Dou kwam der n jongkerel, dij zok verstopt haar, en ging bie heur liggen.
38 Wie zagen dat misdoadege gedrag vanoet houk van toen en wie der hèn.
39 Wie zagen dat ze gemainschop haren, mor wie konden hom nait holden, hai was staarker as wie. Hai muik dat e votkwam deur poort, tou hof oet.
40 Dou heb wie heur grepen en vroagd wèl of dij jongkerel was,
41 mor ze wol t nait zeggen. Zo is t, en nait aans!" Vergoadern leufde heur omdat zai oldsten van t volk en rechters wazzen en Susanna wer tou dood veroordaild.
42 Dou raip ze haile haard: "Aiwege God, ie dij wait hebben van wat verburgen is en van wat kommen zel,
43 ie waiten dat zai mie vaals beschuldegd hebben. Ik mout staarven, aalhouwel ik gain paart of dail heb aan doar zai mie van beschuldegd hebben."
44 En de Heer heurde heur.
45 Dou ze votbrocht wer om doodmoakt te worden, zette God t haart van n jongkerel dij Daniël haitte, in vuur en vlam.
46 Hai raip zo haard as e kon: "Ik moak mie nait schuldeg aan heur bloud!"
47 t Haile volk keerde zok noar hom tou en zee: "Hou bedoulst dat?"
48 Hai ging middenmaank heur stoan en zee: "Is joe t in kop sloagen, zeuns en dochters van Israël? Veroordail ie n dochter van Israël zunder verheur, zunder dat ie wait hebben van wat of ter echt gebeurd is?
49 Goa weerom noar vergoaderstee, zai hebben heur ja vaals beschuldegd."
50 t Haile volk ging votdoalek weerom. Oldsten zeden tegen Daniël: "Kom bie ons zitten en zeg ons wastoe te zeggen hest, want God het die wieshaid geven as van n man op joaren."
51 Dou zee Daniël: "Zet rechters wied oetnkander vandoan, den zel k heur ondervroagen."
52 Dou ze oetnkander zet wazzen, raip hai eerste bie zok en zee: "In vilaainhaid bin ie groot worden en nou kommen ook joen vrougere zunden veurndag.
53 Ie hebben onrechtveerdege vonnizzen veld, onschuldegen veroordaild en schuldegen vrijsproken tegen de Heer in, dij zegt: 'Breng n onschuldege dij in zien recht staait nait om.'
54 As ie dizze vraauw echt zain hebben, zeg ons ais: onder wat veur n boom heb ie heur mitnkander zain?" Hai zee: "Onder n mastiekboom."
55 Daniël zee: "Kiek aan! Mit dij leugen heb ie joen aigen straf bepoald, want Gods engel het al bevel van God kregen om joe om haals te brengen." Hai stuurde hom vot en luit aander veurlaaiden.
56 Tegen hom zee e: "Ie binnen n noazoat van Kanaän en nait van Juda. Schoonhaid het joe mislaaid en t begeren joen haart bedurven.
57 Zo heb ie dochters van Israël behandeld en oet benaauwdens haren ze gemainschop mit joe. Mor dizze dochter van Juda het zok tegen joen goddeloos gedrag verzet.
58 Zeg mie nou den: onder wat veur n boom heb ie heur mitnkander trappaaierd?" "Onder n ekkelboom," zee e.
59 Dou zee Daniël: "Kiek aan! Joen leugen wordt joen ondergang, want Gods engel staait al kloar mit n sweerd om joe te steken. Hai zel joe baaident vergraimen."
60 Dou begunden ze aalmoal haail haard te joechaaien en God te priezen, dij redt wèl op hom vertraauwt.
61 Zai kwammen as ain man op twij oldsten òf, dij Daniël as vaalze getugen te kiek zet haar.
62 Zo as wet van Mozes veurschrift, deden ze mit heur wat zai n aander aandoun wild haren en brochten heur om. Zo wer op dij dag onschuldeg bloud red.
63 Chilkia en zien vraauw prezen God om heur dochter Susanna, mit heur man Jojakim en heur haile femilie, omreden t was dudelk dat zai niks schandoalegs doan haar.
64 Van dij dag òf ston Daniël in hoog aanzain bie t volk.
|
Aanvullens bie Daniël 0 C
01Dou keunenk Astyages bie zien veurvoaders begroaven was, nam de Pers Cyrus zien keunenkschop over.
02Daniël haar t vertraauw van keunenk en van aal lu aan t hòf ston hai t hoogste aanschreven.
03Babyloniërs haren n ofgod dij Bel haitte. Elke dag vannijs werden der twaalf mud waaitenmeel, vatteg schoapen en zès metrete wien aan hom ovverd.
04Keunenk vereerde hom ook en elke dag ging hai noar hom tou om hom te aanbeden. Mor Daniël aanbeedde zien aigen God.
05Keunenk vruig hom: "Woarom aanbeed ie Bel nait?" Daniël zee: "Ik vereer gain ofgodsbeeld dij mit handen moakt is, mor leventege God dij hemel en eerde moakt het en regaaiert over aal wat leeft."
06Keunenk zee tegen hom: "Wol ie beweren dat Bel gain leventege god is? Ie zain toch houveul hai elke dag et en drinkt?"
07Daniël gnees en zee: "Keunenk, loat joe niks wiesmoaken. Vanbinnen is t laim en vanboeten brons, en hai het nog nooit n spier eten of dronken."
08Glìn in hoed raip keunenk zien priesters en zee tegen heur: "As ie mie nait zeggen kinnen woar of dij goaven blieven, zel ie staarven. Mor as ie mie bewiezen dat Bel t op et, wordt dat Daniël zien dood omdat hai Bel lasterd het."
09"Zo zel t gebeuren," zee Daniël tegen keunenk.
10 Bel haar seuventeg priesters mit vraauwen en kinder. Keunenk ging mit Daniël noar tempel van Bel tou.
11 Priesters van Bel zeden dou: "Wie goan noar boeten. As ie, keunenk, den t eten deelleggen, wien mengen en hènzetten, deur dichtdoun en mit joen ring verzegeln, en as ie den hier mörgenvroug kommen en zain dat Bel nait ales opeten het, mag ie ons doodhaauwen. Mor aans mout Daniël staarven omdat hai ons lasterd het."
12 Dat duzzen ze wel zeggen, omreden zai haren onder ovvertoavel n gehaaime ingang moakt. Doar kwammen ze ieder bòt deur noar binnen om t eten op te hoalen.
13 Dou ze noar boeten goan wazzen, legde keunenk t eten veur Bel deel.
14 Daniël raip zien amtenoars. Dij haren aask bie zok. Ze bestreuden haile tempelvlouer der mit en allenneg keunenk was doarbie. Dou gingen ze noar boeten tou, deden deur dicht, verzegelden dij mit ring van keunenk en gingen vot.
15 Snaachts kwammen priesters mit heur vraauwen en kinder en atten en dronken ales op, zo as ze t aaltied deden.
16 Aanderdoagsmörgens stonden keunenk en Daniël vroug op.
17 Keunenk vruig: "Binnen zegels nog hail, Daniël?" Hai zee: "Ze binnen nog hail, keunenk."
18 Mit dat deur openging en keunenk ovvertoavel zag, raip hai t oet: "Bel, ie binnen groot, der is gain bedrog in joe!"
19 Daniël gnees en huil keunenk tegen, dat hai nait noar binnengoan zol. Hai zee: "Mout ie ais noar vlouer kieken. Wat ducht joe, van wèl binnen dij voutstappen?"
20 Keunenk zee: "Ik zai voutstappen van manlu, vraauwlu en kinder."
21 Hai wer glìn en luit priesters mit heur vraauwen en kinder oppakken. Ze teunden hom gehaaime deur doar ze ieder moal deur noar binnenkwammen om wat op toavel lag, op te eten.
22 Dou brochde keunenk heur om haals. Bel leverde hai oet aan Daniël en dij verrinnewaaierde hom én zien tempel.
23 Babyloniërs vereerden ook n grode droak.
24 Keunenk zee tegen Daniël: "Ie wollen toch nait zeggen dat dat gain leventege god is? Hom mout ie aal aanbeden." Mor Daniël zee: "Ik aanbeed de Heer, mien God, omreden hai is leventege God.
25 As ie mie permizzie geven, keunenk, zel ik droak zunder sweerd of stòk doodmoaken."
26 Keunenk zee: "Ik geef joe permizzie."
27 Daniël kreeg wat teer, vet en dunne groaten, mong t altemoal deurnkander en muik der kouken van. Hai gooide dij in bek van droak. Dou droak dij op at, wer hai vanbinnen openreten. Daniël zee: "Kiek nou ais, wat of ie vereerd hebben."
28 Dou Babyloniërs dit heurden, werden ze hoagels. Ze kwammen tegen keunenk in opstand en zeden: "Keunenk is Jeud worden. Hai het Bel verrinnewaaierd, droak doodmoakt en priesters om haals brocht."
29 Ze gingen noar keunenk tou en zeden: "Lever Daniël aan ons oet, aans breng wie joe en joen femilie om haals."
30 Dou keunenk zag hou ze hom in t naauw dreven, mos hai Daniël wel aan heur oetlevern.
31 Ze gooiden hom in laiwekoel en doar zat hai zès doagen in.
32 In koel zatten zeuven laiwen dij elke dag twij mensken en twij schoapen kregen, mor nou kregen ze niks, dat ze zollen Daniël wis opvreten.
33 In Juda leefde doudestieds profeet Habakuk. Hai haar soep kookt en brood in n koem krummeld en mit dat hai noar t laand goan zol om t eten noar maaiers te brengen,
34 zee n engel van de Heer tegen hom: "Breng mirregmoal dat ie bie joe hebben noar Babylon tou, noar Daniël in laiwekoel."
35 "Heer, ik heb ja nog nooit in Babylon west," zee Habakuk, "en ik wait nait woar of dij koel is."
36 Engel van de Heer kreeg hom bie t nekvèl en druig hom in n zucht noar Babylon tou. Doar zette engel hom aan raand van koel deel.
37 "Daniël, Daniël!" raip Habakuk, "hier is t mirregeten dat God joe stuurd het."
38 Daniël zee: "Ie hebben ja aan mie docht, God. Ie loaten dij joe laifhebben nooit in de steek."
39 Daniël kwam in t èn en begunde te eten en Habakuk wer op t aigenste ogenblik deur engel van God weer noar zien woonstee brocht.
40 Op zeuvende dag kwam keunenk en zol om Daniël raauwen. Hai ging noar koel, keek ter in en zag Daniël doar zitten.
41 Deurhèn blied raip e: "Groot bin ie, Heer, God van Daniël! Zo as ie is ter ja gain aander."
42 Hai trok Daniël tou koel oet en luit lu dij t op zien ondergang verzain haren der in smieten, en op t aigenste ogenblik werden zai veur zien ogen opvreten.
|
|
